JAVA'DA DÖNGÜLER

Her programlama dilinde olduğu gibi java da da döngüler çok önemli bir yere sahiptir. İstediğimiz birçok şeyi döngüler yardımıyla yapabiliriz. Başlıca 3 çeşit döngü türü vardır. Bunlar while,do while,for döngüleridir.
ilk olarak "while" döngüsünden başlayalım.

WHİLE : While döngüsü javanın en temel döngü ifadesidir. Kodlar belirtilen koşulu sağladığı sürece tekrar tekrar çalıştırılır.Temel yapısı aşağıdaki gibidir :

while(koşul)
{
   koşul sağlandığı sürece bu kısım tekrar tekrar çalıştırılır
}

Şimdide while döngüsünü bir örnekte görelim :

--BASİT BİR WHİLE DÖNGÜSÜ--

Ekranda görülen programı açıklayacak olursak: programda ilk olarak n sayısına  int olarak 10 değeri atanmıştır. Bu sayımızın 10 dan başlayacağını ifade eder. Daha sonra alt satır okunduğu zaman while döngüsü içinde bir koşulla karşılaşırız. Bu koşul n sayısı 0 dan büyük olduğu sürece döngüyü gerçekleştır, satır atlayarak ekrana yaz ve ekrana her yazıştan sonra n in değerini bir azalt demektir.
 Kısaca n değeri 0 a eşit yada küçük olduğu zaman döngü durur çünkü şartı sağlamaz.

DO-WHİLE DÖNGÜSÜ : Bu döngü diğer döngülerden biraz farklıdır. Farklı yanı koşulu en sonda kontrol etmesidir. Yani döngü koşulu kontrol edene kadar kodlar en az bir kere çalışmış olur.(Programlamada kodlar yukarıdan aşağı çalışır). Bu döngünün genel yapısı şöyledir:

do
{
    çalıştırılan kod
}
while(koşul);

**NOT**: Bu döngüde dikkat edilmesi gereken en çok hataya düşüren şey diğer döngülerden farklı olarak noktalı virgül kullanılmasıdır.Bu döngüde mutlaka kullanılmalıdır.Şimdi örnek bir do-while döngüsü yaparak döngümüzü daha iyi anlayalım :

--DO/WHİLE DÖNGÜSÜ--

Bu program yukarıdaki "while" döngüsü ile yapılmış olan sayı saydırma işleminin do "while" ile yapılmış halidir.İlk olarak int =10 olacak şekilde bir değişken tanımladık, kodlarımız çalışmaya başladı sonra alttaki do yapısına iner do scope larının içinde adından da anlaşılacağı üzere yapılması gereken iş belirtilir. Bu kodda do yapısı bizden n 10 dan başlayarak birer azaltarak ekrana yazdırmasını istemiş, daha sonra koşul ifadesi gelir, koşulda yani "while" da n in en son hangi sayıya kadar gideceği belirtilmiş bu kodda en sıfıra eşit yada küçük olana kadar "do" döngüsü içindeki işi yapmasını söylemiş.

**NOT** :SCOPE demek programlamada ve javada her şey demektir. "scope" bir döngünün yada ifadenin geçerli olduğu aralık demektir. Her döngüde belirli bir "scope" aralığı vardır. Bu "scope" dışına çıkıldığı zaman kodlar çalışmaz. Başından beri yapılmış olan süslü parantez açıp kapama işlemi bu yüzdendir.İlerleyen zamanlarda "scope" mantığını detaylı kodlarda daha rahat göreceğiz.

FOR DÖNGÜSÜ : While ve do-while döngülerine göre for döngüsü daha kolay anlaşılır bir görünüme sahiptir. For döngülerinde nereden başlayacağı, nereye kadar gideceği, sağlanacak şart hepsi tek parantez içinde ifade edilir. For döngüsünün genel yapısı şöyledir:

for(başlangıç değeri; koşul; artırma-azaltma)
{
   çalışacak olan kısım
}
For döngüsü içinde 3 tane ifade yer almalıdır. Şimdi for döngüsünü bir örnekle daha rahat görebiliriz;

--FOR DÖNGÜSÜ--

Yukarıdaki kod diğer döngülerde verilen örneğin aynısının for ile yapılmış halidir. İlk olarak int n diyerek bir değişken belirledik. Daha sonra for döngüsünün içine girdik, For da belirtilmiş olan 3 şartı teker teker geçtik.(n=10 dan başlayacak, n sıfırdan büyük olduğu sürece döngü devam edecek, n değerini her seferinde bir azaltacak). n sıfırdan küçük değerler aldığı zaman döngü duracaktır.

**NOT** :For döngüsünden döngü sonuna kesinlikle nokta koyulmaz.

NESTED LOOP: İç içe for döngüsünün kullanıldığı programların genel ismi nested loop'dur. Nested loop larda genel kural en içteki döngü ilk olarak tanımlanır. Nested loop mantığını aşağıdaki örnekle daha iyi anlayabiliriz.

Bir nested loop örneğine bakalım.

-NESTED LOOP-

-EKRAN ÇIKTISI-

Ekran çıktısı üstteki gibi olan programı adım adım nasıl yazdığımızı inceleyelim. İç içe loop kullanacağımız için 2 tane değişken tanımladık x ve y.
Daha sonra x için dönecek olan loop'umuzu oluşturduk. x ile oluştulan döngü 1 den başlayacak ve 5 e eşit olana kadar dönecek ve her dönüşünde ekrana 1 er tane x değeri yazacak sonunda elimizde 5 tane x değeri olacak.
İçteki loop'a bakacak olursak bu y değerlerini belirleyen loop'dur. x loop'u her döndüğünde y loop'u da x'in her dönüşü için 3 kez dönecek ve belirtilen değerleri yazacaktır.

BREAK KAVRAMI : "Break" kavramının Türkçedeki anlamı kırmaktır. Programlama dillerinde bu kavramın anlamı ise bir döngünün devam etmesini engellemek döngüyü durdurmaktır. Yani bir döngü devam ediyorsa break deyimiyle karşılaştığı zaman döngü orda durur ve bir alt satırdaki kod'a geçilir. Şimdi bunu bir örnekle görelim :

-BREAK DEYİMİ-

-EKRAN ÇIKTISI-

Yukarıdaki  programda bizden sayılar girilmesi istenmiş girdiğimiz sayılar negatif olana kadar giriş almaya devam etmiş negatif olunca döngüden çıkmıştır (break). Şimdi programı daha yakından inceleyelim.

İlk olarak ortalama,sayı,sayaç adında değişkenler tanımladık.Programın sağlıklı çalışması açısından toplam ve sayac değerlerini 0'a eşitledik. System.out.println kodu altında programın bizden istediğini kullanıcıya açıkladık. Döngü olarak "while" kullanmayı tercih ettik. while döngüsünü başlattık döngü her döndüğünde bizden bir sayı girmemizi isteyecek ve bunu sayi = giris.nextInt(); kodu ile hafızaya aldık. Programda bizden istenen negatif sayı girene kadar döngünün devam etmesi bu kontrol kısmını if bloğu ile yaptık. If bloğunun koşul kısmına sayi<0 diyerek kontolümüzü yaptık. Eğer girdğimiz sayı 0 dan küçük olursa kulandığımız break komutu ile döngüden çıkılacak ve program sayıların toplamını, ortalamasını kaç sayı yazıldığını hesaplayıp bize gösterecek. Görüldüğü üzere break komutunu döngüyü sonlandırmak için kullandık.

toplam += sayi; Bu kod gelen her sayıyı toplam ifadesinin üzerine toplayarak toplama eşitle demektir.Aynı kod toplam= toplam+sayi şeklinde de yazılabilir. sayac değeri de giriş yaptığımız sayıların kaç tane olduğunu kontrol eder her girişte sayacın değeri bir artar ve ortalama hesaplanırken toplamı sayaca böldüğümüz zaman sayıların ortalaması kolaylıkla hesaplanır. Son olarak tüm bu veriler ekrana yazdırılır.

CONTİNUE KAVRAMI : Continue break kavramının tam tersi anlam ifade eder. Biz break ifadesini döngüyü sonlandırmak için kullanırken, continue ifadesini devam ettirmek için kullanırız. Şimdi bunu bir örnekte inceleyelim.

-CONTINUE DEYİMİ-

-EKRAN ÇIKTISI-

Yukarıda bizden belli bir limit sayısı isteyerek bu sayıların içinden 4 e bölünme kontrolü yaparak bunları ekrana yazan ve toplamını bulan programı yazmamız istenmiş. Şimdi daha yakından inceleyecek olursak:

İlk olarak kullanacağımız değişkenleri tanımladık. Sonra programın bizden ne istediğini belirten bilgilendirme kısmını yazdık. Bu programı yazarken for kullanmayı tercih ettik. for ve if yapısı ile kontrol bloğu oluşturdu. For döngüsü belirlediğimiz üst limit değerine kadar olan sayıları tek tek dolanacak ve ıf ile bunların 4 e bölünüp bölünmediğini kontrol edecek. eğer 4 e bölünmüyorsa döngü continue deyimi ile başa alacak,4 e bölünüyorsa aşağıdaki kod blokları çalışacak 4 e bölünmeyen sayıları toplayıp ortalamasını alıp ekrana yazdıracak. Buradaki if (a % 4 != 0) if koşulunun anlamı a sayısının 4 e bölümünde  kalan 0 a eşit değilse devam et demektir. " a%4 a" sayısının 4 e bölüünden kalanı ifade eder.